لئوناردو فیبوناچی، ریاضی‌دان برجسته ایتالیایی قرن سیزدهم، یکی از تأثیرگذارترین چهره‌ها در تاریخ محاسبات، تجارت و ساختار نظام‌های مالی جهان است. او با معرفی سیستم عددنویسی هندی–عربی به اروپا و ارائه دنباله معروف «فیبوناچی»، تحول بزرگی در روش‌های محاسباتی، مدل‌سازی مالی، برآورد ریسک و تحلیل‌های اقتصادی ایجاد کرد. نقش او فقط علمی یا ریاضی نبود؛ […]
مهیار کاظمی نژاد
۹ آذر ۱۴۰۴
پیدایش صندوق‌های بین المللی مانند صندوق بین المللی پول (IMF) و بانک جهانی (World Bank) نقطه عطفی در نظم اقتصادی بین المللی قرن بیستم بود. هدف این نهادها برقراری ثبات مالی، تسهیل بازسازی پس از جنگ و تأمین منابع برای توسعه اقتصادی کشورها تعیین شد. بررسی چرایی و چگونگی شکل‌گیری این نهادها به درک بهتر […]
مهیار کاظمی نژاد
۸ آذر ۱۴۰۴
تعیین «نخستین بانک مرکزی جهان» مستلزم بررسی اهداف، عملکردها و تداوم نهادی بانک‌ها در طول تاریخ است. در عمل چند نهاد در دوره‌های مختلف عملکردی مشابه بانک مرکزی امروز داشته‌اند؛ اما اگر معیار را «قدمت و بقا به‌عنوان نهادی با وظایف پولی و ثبات مالی» قرار دهیم، نام Sveriges Riksbank (بانک مرکزی سوئد) برجسته می‌شود. […]
مهیار کاظمی نژاد
۷ آذر ۱۴۰۴
صرافی‌ها از آغاز پیدایش تجارت بین الملل تا امروز نقش کلیدی در تسهیل مبادلات، مدیریت ریسک و شکل‌دهی به ساختارهای مالی جهان داشته‌اند. صرافی فلامک معامالت بی واسطه، هزینه کمتر، سرعت بیشتر پیدایش صرافی‌ها و شکل‌گیری بازارهای ارزی اولین شکل‌های صرافی را می‌توان در بازارهای مبادله‌ای دوران باستان دید که صرافان محلی (money changers) وظیفهٔ تبدیل […]
مهیار کاظمی نژاد
۵ آذر ۱۴۰۴
یورو فقط یک پول جدید نبود؛ محصول بلندپروازانه‌ای از دهه‌ها همکاری اقتصادی و سیاسی اروپایی بود که هدفش ثبات ارزی، تسهیل تجارت فرامرزی و تقویت هویت اقتصادی اروپا بود. این مقاله به صورت مرحله‌ای توضیح می‌دهد چرا یورو خلق شد، چه مراحلی را طی کرد و چه پیامدهایی در پی داشت. صرافی فلامک معامالت بی واسطه، […]
مهیار کاظمی نژاد
۲۸ آبان ۱۴۰۴
مسیر کارت های بانکی و پرداخت‌های بین‌المللی از «پلیت‌ها و کارت‌های محلی» در اوایل قرن بیستم شروع شد، سپس در نیمه قرن بیستم با پیدایش کارت های چندفروشگاهی و کارت های بانکی عمومی شکل مدرن‌تری یافت و در دهه‌های بعد با ورود نوار مغناطیسی، خودپردازها و شبکه‌های پیام‌رسان بین‌بانکی (مثل SWIFT) به زیرساختی جهانی تبدیل […]
مهیار کاظمی نژاد
۲۷ آبان ۱۴۰۴
پرسش «نخستین ارزها چه بودند؟» به دو سطح مختلف پاسخ داده می‌شود: یکی شکل‌های ابتدایی پول که مردم برای تسهیل مبادلات استفاده می‌کردند (پول کالایی مثل غلات یا دام) و دیگری «پول رسمی» یعنی ابزارهایی که توسط جوامع برای تسهیل معاملات و نگهداری ارزش استاندارد شدند (سکه‌ها، پول‌های مضروب و بعدها اسکناس). در ادامه مهم‌ترین […]
مهیار کاظمی نژاد
۲۶ آبان ۱۴۰۴
قرن بیستم شاهد بازتعریف کامل چیستی «پول» و روش مدیریت آن بود؛ از سیستم‌های مبتنی بر طلا در آغاز قرن تا پول‌های فیات، سیاست‌گذاری پولی فعال و جهانی‌شدن بازارهای مالی. این تغییرات نه‌تنها ساختار اقتصاد کشورها را دگرگون کردند، بلکه ابزارها و نهادهای جدیدی — مانند بانک‌های مرکزی مدرن، بازارهای مالی بین‌المللی و ارزهای منطقه‌ای […]
مهیار کاظمی نژاد
۲۵ آبان ۱۴۰۴
تاریخ بانکداری ریشه در مبادلات باستانی و نیاز به ذخیره، انتقال و اعتباردهی پول دارد. اما وقتی صحبت از «بانک‌های معتبر» یا «نهادهای بانکی مدرن» می‌شود، معمولاً منظور مؤسساتی است که عملکردهایی مانند سپرده‌پذیری، صدور اعتبار، تسویه بین‌المللی و نقش در سیاست پولی را داشتند. در ادامه مهم‌ترین کشورها و مؤسساتی که به شکل‌گیری نظام […]
مهیار کاظمی نژاد
۲۵ آبان ۱۴۰۴