مهیار کاظمی نژاد
۲۳ مرداد ۱۴۰۴
قرارداد با وکیل مهاجرت سندی است که رابطه حقوقی بین شما و نماینده را تنظیم می‌کند. یک قرارداد شفاف از بروز سوءتفاهم، هزینه‌های پنهان و مشکلات بعدی جلوگیری می‌کند و حقوق هر دو طرف را مشخص می‌کند. در ادامه مهم‌ترین بندها و نکاتی را که باید در قرارداد چک کنید — و اگر نبود از وکیل بخواهید اضافه کند — به‌صورت مختصر و کاربردی آورده شده است.
صرافی فلامک معامالت بی واسطه، هزینه کمتر، سرعت بیشتر
محدوده خدمات (Scope of Services)
دقیقاً نوشته شود وکیل چه کاری انجام می‌دهد: تکمیل فرم‌ها، ارسال پرونده، تماس با اداره مهاجرت، تهیه مدارک تکمیلی، حضور در جلسات دادگاه یا اپیل و غیره.
اگر خدماتی خارج از محدوده لازم شود (مثلاً ترجمه رسمی، هزینه کارشناسی، وکیل در کشور دیگر)، مشخص شود که چگونه توافق می‌شود و چه هزینه‌ای دارد.
هزینه و نحوه پرداخت
مبلغ کل یا ساختار هزینه (ساعت، مبلغ ثابت، یا ترکیبی) باید مشخص باشد.
نحوه پرداخت: پیش‌پرداخت (retainer)، اقساط، و مهلت پرداخت‌ها.
لیست هزینه‌های قابل‌پیش‌بینی (disbursements): هزینه پست، ترجمه، هزینه‌های دادگاه، گزارش‌های پزشکی، بایگانی و غیره.
روشن شود که آیا هزینه‌های اضافی نیاز به تایید شما دارند یا وکیل می‌تواند بدون اجازه خرج کند.
شرط بازپرداخت و سیاست در صورت رد پرونده
آیا وکیل در صورت ترک پرونده یا رد شدن، بازپرداختی دارد؟ چطور و چقدر؟
شرایط فسخ قرارداد و هرگونه هزینه فسخ باید تعیین شود.
تعهدات زمانی و مهلت‌ها
انتظارات زمانی (زمان تقریبی آماده‌سازی، ارسال و پیگیری) و اینکه وکیل در چه بازه‌ای به درخواست‌ها پاسخ می‌دهد.
توجه: اداره‌های مهاجرت معمولاً زمان‌های مشخصی دارند؛ قرارداد باید مشخص کند که وکیل تلاش معقولانه می‌کند ولی زمان تصمیم‌گیری خارج از کنترل اوست.
نمایندگی و واگذاری کار (Delegation)
مشخص شود چه کسی روی پرونده کار می‌کند: وکیل اصلی، دستیار، پاراِگل یا یک نماینده خارجی.
اگر بخشی از کار به شخص یا شرکت دیگری واگذار شود، اطلاع‌رسانی و موافقت شما لازم است.
محرمانگی و حفاظت از اطلاعات
تعهد وکیل به محرمانگی و نحوه نگهداری اسناد و اطلاعات شخصی باید نوشته شود.
مدت زمان نگهداری پرونده و نحوه بازگردانی یا حذف اسناد را بررسی کنید.
تعارض منافع (Conflict of Interest)
وکیل باید اعلام کند که آیا مداخله یا منافعی وجود دارد که بر نمایندگی شما اثر بگذارد. قرارداد باید تضمینی برای بررسی و گزارش هر تعارض احتمالی داشته باشد.
اختیار وکالت (Power of Attorney / Authorization)
اگر وکیل قرار است فرم‌هایی با امضای شما ارسال کند یا شما را رسماً نمایندگی کند، باید نوع و جزئیات این اختیار مشخص باشد (نمونه: فرم IMM5476 در کانادا یا معادل آن).
مدت و محدودیت این اختیار باید مشخص و امضا شود.
مستندات و دسترسی به پرونده
شما حق دارید پایگاه پرونده، کپی مدارک و مکاتبات را ببینید؛ نحوه دسترسی (نسخه الکترونیک/کاغذی) باید تعیین شود.
چه کسی مالک نسخه‌های اصلی مدارک است و در صورت پایان قرارداد چگونه بازگردانده می‌شوند.
ضمانت و عبارت‌های ممنوع (No Guaranteed Outcomes)
قرارداد نباید وعده قطعی گرفتن ویزا بدهد. وکیل می‌تواند احتمال‌ها را شرح دهد اما «تضمین صددرصدی» غیرقابل‌قبول است. اگر چنین جمله‌ای دیدید، هشدار جدی است.
لغو قرارداد و نتیجه‌گیری پرونده
شرایط فسخ از سوی هر طرف، اطلاع‌رسانی لازم (مثلاً ۳۰ روز قبل) و نحوه انتقال پرونده به وکیل دیگر باید مشخص شود.
مالیات و هزینه‌های معوق در صورت فسخ چگونه محاسبه می‌شوند؟
شکایت و مرجع نظارتی
در قرارداد باید اشاره به مرجع نظارتی یا انجمن وکلا (یا مرجع ثبت مشاوران مهاجرت در کشور مربوطه) باشد و نحوه شکایت از وکیل توضیح داده شود.
شماره ثبت یا شناسه وکیل و اطلاعات تماس دفتر را حتماً در قرارداد ببینید.
بیمه حرفه‌ای و پوشش خطا
پرسش کنید آیا وکیل بیمه مسئولیت حرفه‌ای (professional indemnity insurance) دارد و سقف پوشش چقدر است. این موضوع برای جبران خسارات ناشی از سهل‌انگاری مهم است.
قانون حاکم و شیوه حل اختلاف
مشخص شود قرارداد تحت چه حقوقی و در کدام حوزه قضایی حل‌وفصل می‌شود.
اگر به داوری/میانجگری علاقه‌مندید، بند حل اختلاف جایگزین (ADR) را اضافه کنید تا فرآیند درگیری سریع‌تر و کم‌هزینه‌تر باشد.
زبان قرارداد و ترجمه
قرارداد باید به زبانی که شما به‌خوبی می‌فهمید نوشته یا ترجمه شود. در صورت اختلاف، نسخه‌ای که ملاک است مشخص شود.
چک‌لیست سریع قبل از امضا (قابل پرینت)
محدوده خدمات دقیق نوشته شده؟
مبلغ کل، جدول پرداخت و هزینه‌های اضافی مشخص است؟
سیاست فسخ و بازپرداخت توضیح داده شده؟
شماره پروانه/شناسه وکیل و مرجع نظارتی درج شده؟
بند محرمانگی و مالکیت مدارک موجود است؟
آیا تضمینی در موضوع نتیجه داده شده (و در صورت وجود، آن را حذف یا اصلاح کنید)؟
نحوه گزارش‌دهی پیشرفت پرونده مشخص است؟
بیمه حرفه‌ای و نحوه شکایت ذکر شده؟
قانون حاکم و روش حل اختلاف تعیین شده؟
قرارداد را خواندید و همه موارد را فهمیدید یا از وکیل خواستید واضح‌تر کند؟
نمونه عبارت کوتاه برای یک بند رایج (مثال)
محدوده خدمات: «نماینده موظف است: تکمیل و ارسال فرم‌های درخواست، جمع‌آوری مدارک پشتیبان موردنیاز، ارسال پاسخ به درخواست‌های اطلاعات تکمیلی از اداره مهاجرت و آماده‌سازی و ارائه مدارک در جلسات اداری/قضایی که مستلزم حضور نماینده است. هر خدمات اضافی خارج از این فهرست صرفاً پس از توافق کتبی طرفین انجام خواهد شد.»
پرچم‌های قرمز در قرارداد
وعده تضمین نتیجه.
عدم ذکر شماره پروانه/شناسه یا اطلاعات تماس دفتر.
عدم شفافیت در هزینه‌های اضافی یا پرداخت کامل نقدی بدون رسید.
بندهای مبهم که به وکیل اختیار نامحدود می‌دهد.
صرافی فلامک
کامنت ها