قرن بیستم شاهد بازتعریف کامل چیستی «پول» و روش مدیریت آن بود؛ از سیستمهای مبتنی بر طلا در آغاز قرن تا پولهای فیات، سیاستگذاری پولی فعال و جهانیشدن بازارهای مالی. این تغییرات نهتنها ساختار اقتصاد کشورها را دگرگون کردند، بلکه ابزارها و نهادهای جدیدی — مانند بانکهای مرکزی مدرن، بازارهای مالی بینالمللی و ارزهای منطقهای — پدید آوردند.
صرافی فلامک معامالت بی واسطه، هزینه کمتر، سرعت بیشتر
پایان استاندارد طلا و انعطافپذیری نرخ ارز
در اوایل قرن بیستم اکثر اقتصادها به استاندارد طلا پایبند بودند. اما بحرانهای دهه ۱۹۳۰، جنگ جهانی و سیاستهای پولی پساجنگ باعث شد طبقهبندی سنتی از بین برود. در عمل کشورها بهتدریج کنترل بر عرضه پول را جایگزین پشتوانه صوری طلا کردند؛ نتیجه این تحول افزایش انعطافپذیری نرخ ارز و قدرت عملیات تسهیل و انقباض پولی برای دولتها بود.
برتون وودز و ساختار پولی پساجنگ
کنفرانس برتون وودز (۱۹۴4) یک نظام بینالمللی مبتنی بر دلار — قابل تبدیل به طلا برای کشورهای دیگر — ایجاد کرد و صندوق بینالمللی پول و بانک جهانی را بنیان نهاد. این نظام تا اوایل دهه ۱۹۷۰ ثبات را تضمین کرد، اما ساختار نامتعادل و وابستگی به دلار نهایتاً منجر به فروپاشی آن شد.
شوک نیکسون و پایان تبدیلپذیری دلار (۱۹۷1)
اعلان پایان تبدیلپذیری دلار به طلا در ۱۹۷۱ (شوک نیکسون) نقطه عطفی بود که نظام برتون وودز را خاتمه داد و مسیر ارزهای شناور و پول فیات را هموار کرد. از آن پس ارزها بیشتر بر پایه سیاستهای پولی و اعتماد عمومی ارزشگذاری شدند نه پشتوانه کالایی.
ظهور پول فیات و تقویت نقش بانکهای مرکزی
پول فیات (بدون پشتوانه کالایی) به قاعده تبدیل شد و بانکهای مرکزی نقش کلیدی در تنظیم تورم، رشد و اشتغال پیدا کردند. ابزارهای سیاست پولی (نرخ بهره، عملیات بازار باز، ذخیره قانونی) توسعه یافتند و بحثهایی درباره استقلال بانک مرکزی و شفافیت سیاستها شکل گرفت.
موجهای تورم و واکنشهای نظری: کینز و پولگراها
دهههای میانی تا پایانی قرن شاهد دورههایی از تورم بالا و سپس سیاستهای ضدتورمی بود (بهویژه در دهه ۱۹۷۰). این چالشها منجر به بازنگری نظری: از سیاستگذاری بر پایه کینزیها تا تمرکز بر کنترل عرضه پول و بعدها هدفگذاری تورمی بهعنوان چارچوبی برای ثبات قیمت.
جهانیشدن مالی، آزادسازی و بازارهای سرمایه
آزادسازی حسابهای سرمایهای و deregulation در دهههای ۷۰ تا ۹۰ جریانهای سرمایه بینالمللی را افزایش داد. بازارهای بینالمللی پول، بورسها و ابزارهای مشتقه توسعه یافتند؛ این پویایی هم فرصت رشد و هم ریسک بحرانهای مالی را تقویت کرد (نمونه: بحرانهای ارزی آسیا اواخر دهه ۹۰).
فناوری پرداخت و نظامهای بینالمللی انتقال پول
ظهور کارتهای اعتباری، پرداختهای الکترونیک و سیستمهایی مانند SWIFT (۱۹۷۳) روش مبادلات بینالمللی را متحول کرد. این فناوریها هزینه تراکنش را کاهش و سرعت انتقال پول را بالا بردند و بستر مالی مدرن را برای قرن بیستویکم فراهم کردند.
پیمانهای پولی منطقهای و تولد یورو
پایان قرن بیستم شاهد ریشهگیری ایده پول منطقهای بود که به شکل ملموس در اتحادیه اروپا با ایجاد یورو (معاملاتی از 1999 و اسکناس و سکه از 2002) ظهور کرد. یورو یکی از بزرگترین تجربیات انتقال قدرت پولی به سطح فراملی بود و پیامدهای اقتصادی و سیاسی گستردهای داشت.
صرافی فلامک

کامنت ها
در نیمه قرن بیستم، کارت های بانکی شکل مدرنتری یافت
تاریخ: 30 آبان 1404 | زمان: 12:59:34[…] بینالمللی از «پلیتها و کارتهای محلی» در اوایل قرن بیستم شروع شد، سپس در نیمه قرن بیستم با پیدایش کارت های […]