قرن بیستم شاهد بازتعریف کامل چیستی «پول» و روش مدیریت آن بود؛ از سیستمهای مبتنی بر طلا در آغاز قرن تا پولهای فیات، سیاستگذاری پولی فعال و جهانیشدن بازارهای مالی. این تغییرات نهتنها ساختار اقتصاد کشورها را دگرگون کردند، بلکه ابزارها و نهادهای جدیدی — مانند بانکهای مرکزی مدرن، بازارهای مالی بینالمللی و ارزهای منطقهای […]
مهیار کاظمی نژاد
۲۵ آبان ۱۴۰۴
تاریخ بانکداری ریشه در مبادلات باستانی و نیاز به ذخیره، انتقال و اعتباردهی پول دارد. اما وقتی صحبت از «بانکهای معتبر» یا «نهادهای بانکی مدرن» میشود، معمولاً منظور مؤسساتی است که عملکردهایی مانند سپردهپذیری، صدور اعتبار، تسویه بینالمللی و نقش در سیاست پولی را داشتند. در ادامه مهمترین کشورها و مؤسساتی که به شکلگیری نظام […]
مهیار کاظمی نژاد
۲۵ آبان ۱۴۰۴
تاریخچه شکلگیری نخستین سیستمهای مالی در جهان بازتابی از نیازهای بنیادین بشر برای سامان دادن به تبادل کالا و خدمات است. این مسیر طولانی، از مبادله ساده تا شبکههای پیچیده بانکی امتداد یافته است. درک این تحول به ما کمک میکند ریشه بسیاری از نهادها و قواعد مالی امروز را بهتر بفهمیم. صرافی فلامک معامالت بی […]
مهیار کاظمی نژاد
۲۴ آبان ۱۴۰۴
سیاست ارزی چندنرخی یعنی وجود همزمان چند سطح قیمتی برای یک ارز واحد (نرخ رسمی، نرخ ترجیحی برای واردکنندگان، نرخ نیمایی برای تجارت و نرخ بازار آزاد/خیابانی). در ایران این آشفتگی قیمتی نتیجه تلاقی شوکهای بیرونی (تحریمها و نوسانات نفت)، کسری بودجه دولت و تلاش برای حمایت از گروههای مشخص (کالاهای اساسی، دارو) بوده است؛ […]
مهیار کاظمی نژاد
۲۲ آبان ۱۴۰۴
دادههای تاریخی مالی فراتر از ارقام روزانهاند: آنها الگوها، چرخهها و نقاط شکست (regime change) را نشان میدهند که در تصمیمگیری بلندمدت و مدیریت ریسک حیاتیاند. مطالعهٔ شاخص های تاریخی به ما کمک میکند بفهمیم چه رخدادهایی (مثلاً شوکهای نفتی، تحریمها یا سیاست پولی) چگونه اثرات پایداری روی قیمتها و قدرت خرید گذاشتهاند. صرافی فلامک معامالت […]
مهیار کاظمی نژاد
۲۲ آبان ۱۴۰۴
آگاهی از چگونگی ادارهی مالیات در گذشته بهما کمک میکند ریشههای ساختار فعلی مالیاتی، نقاط ضعف تاریخی و مسیر اصلاحات آینده را بفهمیم. در ایران، نظام مالیاتی از سازوکارهای سنتی و محلیِ قرون گذشته شکل گرفت و با انقلاب مشروطیت، پروژهٔ مدرنسازی آغاز شد؛ این سیر تا دوران پهلوی و اصلاحات نیمهٔ قرن بیستم ادامه […]
مهیار کاظمی نژاد
۲۰ آبان ۱۴۰۴
بازار بورس ایران طی چند دهه تحولاتی اساسی را تجربه کرده است؛ از تولد نهادهای رسمی تا موجهای خصوصیسازی، از بومیسازی زیرساختهای معاملاتی تا ورود گسترده سرمایهگذاران خرد. صرافی فلامک معامالت بی واسطه، هزینه کمتر، سرعت بیشتر پیدایش و شکلگیری نهادی تولد بازار سرمایه در ایران نقطهی آغازین شکلگیری نظام منظم مبادلات اوراق بهادار بود. در […]
مهیار کاظمی نژاد
۲۰ آبان ۱۴۰۴
قراردادهای نفتی در ایران—از مدل «بایبک» تا نسخهٔ جدید «IPC»—یکی از مهمترین ابزارهای سیاستگذاری در بخش انرژی بودهاند و پیامدهای گستردهای بر درآمدهای دولت، سرمایهگذاری، اشتغال، تراز تجاری و ثبات پولی کشور گذاشتهاند. در ادامه به بررسی ابعاد عملی و اقتصادی این تأثیرات میپردازیم. صرافی فلامک معامالت بی واسطه، هزینه کمتر، سرعت بیشتر تاریخی کوتاه و […]
مهیار کاظمی نژاد
۱۸ آبان ۱۴۰۴
ریال ایران بهعنوان واحد پولی کشور، قرنها در معرض تغییرات ساختاری، سیاسی و اقتصادی قرار گرفته است. «ریال ایران در گذر زمان» فقط شرح تغییرات عددی نیست؛ بلکه بازتابی از نحوه اداره اقتصاد، سیاستهای پولی، درآمدهای ارزی و اعتماد عمومی است. در این مقاله بهصورت مروری و تحلیلی به تاریخچه کاهش و افزایش ارزش ریال، […]
مهیار کاظمی نژاد
۱۷ آبان ۱۴۰۴